Bắt đầu từ ngày 1/1/2026, bảng giá đất mới tại nhiều địa phương dự kiến sẽ tăng gấp 2-7 lần, thậm chí có nơi tăng trên 10 lần so với hiện tại. Điều này gây ra những thách thức đáng kể đối với cả doanh nghiệp và người dân, đồng thời làm tăng chi phí bất động sản.
1. Tác Động Của Bảng Giá Đất Mới Đến Thị Trường Bất Động Sản
Theo Bộ Xây dựng, việc áp dụng bảng giá đất hàng năm tiệm cận với giá thị trường là một bước tiến quan trọng để quản lý tài nguyên đất đai hiệu quả. Tuy nhiên, bảng giá đất mới dự kiến sẽ đẩy giá nhà ở tăng thêm 15-20%. Điều này sẽ gây áp lực lớn lên chi phí sử dụng đất, tăng giá bán và giá thuê bất động sản, đặc biệt là tại các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội.
2. Điều Chỉnh Bảng Giá Đất Tại TP. Hồ Chí Minh
Tại TP. Hồ Chí Minh, Hội đồng thẩm định đã thống nhất bảng giá đất điều chỉnh mới, tăng từ khoảng 30% lên 50% so với giá thị trường. Đáng chú ý, giá đất thương mại và dịch vụ đã được điều chỉnh giảm đáng kể, ví dụ như giá thuê đất tại đường Đồng Khởi đã giảm từ hơn 9 triệu đồng/m2 xuống còn khoảng 550.000 đồng/m2. Tuy nhiên, giá đất ở vẫn tăng trung bình trên 20%, tạo thêm gánh nặng cho doanh nghiệp và người dân.
3. Luật Đất Đai 2024 Và Quy Định Về Bảng Giá Đất
Luật Đất đai 2024 đã bỏ khung giá đất cũ, thay thế bằng bảng giá đất sát với thị trường dựa trên mục đích và thời hạn sử dụng đất. Bảng giá này sẽ được sử dụng để tính tiền sử dụng đất, thuê đất, thuế sử dụng đất, và giá khởi điểm để đấu giá. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quản lý đất đai, tuy nhiên, cũng đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp khi chi phí đầu tư xây dựng tăng cao.
4. Thách Thức Trong Việc Định Giá Đất Và Đầu Tư Hạ Tầng
Một trong những vấn đề lớn hiện nay là việc kết hợp chi phí đầu tư hạ tầng với giá đất, dẫn đến sự “méo mó” trong việc định giá. Nhiều dự án bất động sản phải gánh chịu toàn bộ chi phí hạ tầng, làm tăng giá trị thửa đất lên nhiều lần, từ 70 tỷ đồng lên tới 700 tỷ đồng trong một số trường hợp tại TP. Hồ Chí Minh. Việc tính toán chi phí lãi vay và lợi nhuận ước tính vào suất đầu tư cũng làm tăng thêm độ phức tạp cho việc xác định giá trị đất.
5. Các Giải Pháp Để Cân Bằng Giá Đất Và Khả Năng Tiếp Cận Đất Đai
PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài nguyên môi trường, nhấn mạnh rằng việc xây dựng bảng giá đất cần cân nhắc giữa việc điều chỉnh giá phù hợp với thị trường và đảm bảo khả năng tiếp cận đất đai của người dân và doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi các tỉnh, thành phố phải thiết lập hệ thống định giá đất hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội.
6. Nghị Định 71/2024/NĐ-CP Về Quy Định Giá Đất
Chính phủ đã ban hành Nghị định 71/2024/NĐ-CP nhằm quy định về giá đất, yêu cầu các địa phương phải cập nhật thông tin từ cơ sở dữ liệu đất đai, các tổ chức định giá, và khảo sát thực tế để xác định bảng giá phù hợp. Việc áp dụng đúng theo hướng dẫn tại Nghị định 71 sẽ giúp giảm bớt lo ngại về tính pháp lý và trách nhiệm của các tổ chức tư vấn định giá đất.
7. Doanh Nghiệp Bất Động Sản Cần Chuẩn Bị Cho Sự Thay Đổi
Doanh nghiệp bất động sản sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là về chi phí đầu tư hạ tầng đi kèm dự án. Việc cung cấp thông tin giao dịch bất động sản đầy đủ và chính xác cho cơ quan quản lý là điều cần thiết để xây dựng cơ sở dữ liệu bất động sản quốc gia, góp phần ổn định và minh bạch hóa thị trường.