1. Quy định mới về thẩm quyền công chứng giao dịch bất động sản
Theo Luật Công chứng (sửa đổi) được Quốc hội thông qua ngày 26/11 với tỷ lệ 93,95% đại biểu tán thành, thẩm quyền công chứng giao dịch bất động sản được giới hạn theo địa phương. Cụ thể, Điều 44 quy định:
“Công chứng viên chỉ được công chứng giao dịch bất động sản trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở.”
Các ngoại lệ bao gồm:
Công chứng di chúc.
Văn bản từ chối nhận di sản.
Văn bản ủy quyền liên quan đến bất động sản.
Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản vợ chồng về bất động sản.
Công chứng sửa đổi, bổ sung, chấm dứt, hủy bỏ các giao dịch trên.
2. Giảm thiểu rủi ro trong giao dịch bất động sản
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc giới hạn thẩm quyền công chứng bất động sản theo địa hạt cấp tỉnh nhằm:
Hạn chế rủi ro pháp lý: Ngăn ngừa việc chứng thực nhiều lần cho cùng một bất động sản, đặc biệt khi chưa có cơ sở dữ liệu công chứng toàn quốc.
Kiểm soát chất lượng công chứng: Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra tính xác thực của giấy tờ và có thể cần xác minh thực tế bất động sản.
Áp dụng thống nhất pháp luật: Tránh sự tùy tiện trong quá trình công chứng và hạn chế sơ hở dẫn đến lạm dụng.
So sánh quốc tế:
Nhiều quốc gia như Đức, Trung Quốc dù có hệ thống cơ sở dữ liệu công chứng hoàn thiện vẫn áp dụng nguyên tắc giới hạn thẩm quyền công chứng theo địa phương.
3. Địa điểm công chứng và ngoại lệ
Điều 46 Luật Công chứng (sửa đổi) quy định công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề, trừ một số trường hợp đặc biệt. Dự thảo Luật cho phép Chính phủ quy định chi tiết các trường hợp ngoại lệ này để đảm bảo linh hoạt và thuận tiện cho người dân.
4 trường hợp công chứng ngoài trụ sở:
Người già yếu, bệnh tật không thể di chuyển.
Người bị hạn chế khả năng di chuyển do địa lý hoặc hoàn cảnh đặc biệt.
Trường hợp cần bảo mật thông tin giao dịch.
Các lý do chính đáng khác theo quy định của Chính phủ.
4. Kết luận
Việc sửa đổi Luật Công chứng lần này là bước tiến quan trọng nhằm tăng cường an toàn pháp lý và tính minh bạch trong giao dịch bất động sản. Giới hạn thẩm quyền công chứng theo địa phương giúp kiểm soát tốt hơn chất lượng công chứng, hạn chế rủi ro và đảm bảo quyền lợi của các bên tham gia giao dịch.