TP.HCM: Cập nhật hướng dẫn xử lý tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân tại các chung cư

Ngày 24/6, Sở Xây dựng TP.HCM đã gửi báo cáo lên UBND Thành phố về tình hình xử lý các phản ánh, kiến nghị của cư dân tại các dự án nhà ở chung cư, đặc biệt là vụ việc tại khu căn hộ Saigon Gateway (TP. Thủ Đức). Đây là một trong những trường hợp điển hình, đặt ra yêu cầu cần có hướng dẫn xử lý tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân rõ ràng, đồng bộ trong thời gian tới.

Tiến trình xử lý tranh chấp tại Saigon Gateway

Tại dự án Saigon Gateway, cư dân đã nhiều lần kiến nghị về việc chậm bàn giao phí bảo trì chung cư và chậm cấp sổ hồng. Theo báo cáo, UBND TP. Thủ Đức đã đề xuất phối hợp với Công an TP.HCM và Sở Tài nguyên – Môi trường các tỉnh, thành phố để xác minh tài sản của Công ty Hiệp Phú Land – đơn vị chủ đầu tư dự án. Đây là bước cần thiết để tiến hành cưỡng chế, kê biên và bán đấu giá tài sản nếu chủ đầu tư không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ theo quy định.

Bên cạnh đó, 933 sổ hồng (gồm 904 căn hộ và 29 căn shophouse) thuộc dự án đã được phê duyệt phương án cấp, tạo điều kiện để cư dân sớm hoàn tất các thủ tục pháp lý về nhà ở.

Kiến nghị và chỉ đạo liên quan đến quản lý nhà chung cư

Về trách nhiệm bàn giao phí bảo trì, Sở Xây dựng đề xuất UBND TP. Thủ Đức tiếp tục thực hiện theo Công văn số 4322 của Chủ tịch UBND TP.HCM. Trong trường hợp phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật, các cơ quan liên quan cần nhanh chóng chuyển hồ sơ đến đơn vị có thẩm quyền để giải quyết theo đúng trình tự.

Đặc biệt, với khu đất thương mại – dịch vụ rộng hơn 5.000m² thuộc dự án, Sở Tài nguyên – Môi trường được giao nhiệm vụ rà soát tình trạng pháp lý để tiến hành cưỡng chế, kê biên nếu cần thiết, đồng thời công bố thông tin kết quả xử lý cho cư dân được biết, tránh phát sinh khiếu nại đông người.

Thực trạng tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư tại TP.HCM

Số liệu thống kê mới nhất từ Sở Xây dựng TP.HCM cho thấy:

Có 413 dự án đã bàn giao phí bảo trì đúng quy định cho ban quản trị tòa nhà.
Còn lại 163 chủ đầu tư chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa đầy đủ.

Bên cạnh đó, các tranh chấp phổ biến tại các khu chung cư hiện nay bao gồm:

Chậm cấp sổ hồng cho cư dân;
Không bàn giao hoặc bàn giao thiếu phí bảo trì;
Tự ý thay đổi công năng không đúng quy định;
Mâu thuẫn giữa ban quản trị và chủ đầu tư về quyền sở hữu các hạng mục chung – riêng;
Tranh chấp khu vực đỗ xe và diện tích tiện ích.

Đề xuất giải pháp cụ thể để xử lý tranh chấp hiệu quả

Để triển khai hướng dẫn xử lý tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân một cách thống nhất, Sở Xây dựng TP.HCM đề xuất một số giải pháp quan trọng như sau:

Sở Tài chính cần có văn bản hướng dẫn liên quan đến quyền và nghĩa vụ của pháp nhân trong trường hợp chủ đầu tư đang thi hành án, bị bắt hoặc đã qua đời.
Sở Tư pháp cần ban hành quy trình cụ thể để xử lý tình huống kê biên tài sản, tổ chức bán đấu giá, đảm bảo việc thu hồi phí bảo trì thực hiện đúng quy định pháp luật.
Tăng cường giám sát các hoạt động của chủ đầu tư và ban quản trị, nhất là tại các dự án có phản ánh tiêu cực từ cư dân.

Kết luận: Cần đồng bộ quy định và thực thi nghiêm minh

Việc tăng cường minh bạch, phân định rõ trách nhiệm giữa các bên tại các dự án nhà ở cao tầng là yếu tố then chốt để giảm thiểu tranh chấp trong tương lai. Bài học từ dự án Saigon Gateway là minh chứng rõ ràng cho tầm quan trọng của một hệ thống hướng dẫn xử lý tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân chặt chẽ, cụ thể và hiệu quả trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng tại TP.HCM.