Hiện nay, thị trường bất động sản Việt Nam đang phải đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng: hơn 400 doanh nghiệp môi giới phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực đạt chuẩn, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động giao dịch và tiến trình phục hồi thị trường.
Thực trạng thiếu hụt nhân sự có chứng chỉ hành nghề
Theo thông tin từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), trong khuôn khổ hội thảo chuyên đề “Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản: Vướng ở đâu, Gỡ thế nào?”, Chủ tịch Hội – Tiến sĩ Nguyễn Văn Đính cho biết: mặc dù pháp luật đã quy định rõ ràng về việc hành nghề hợp pháp, nhưng hệ thống tổ chức thi và cấp chứng chỉ hiện nay vẫn chưa được triển khai đồng bộ tại các địa phương.
Một cuộc khảo sát do Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) thực hiện với hơn 30.000 nhà môi giới cho thấy, có đến 89% chưa sở hữu chứng chỉ hành nghề hợp lệ, trong đó:
- 51,8% chưa từng tham gia đào tạo.
- 24,1% đã học nhưng chưa được thi.
- 12,8% có chứng chỉ nhưng đã hết hiệu lực.
- Chỉ 11,3% đang có chứng chỉ còn hiệu lực.
Tình trạng này khiến hơn 416 doanh nghiệp không thể tuyển đủ nhân sự hợp pháp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính minh bạch và hiệu quả của hoạt động môi giới.
Khủng hoảng “vùng mù pháp lý” và nhu cầu tổ chức kỳ thi đồng bộ
Vấn đề nổi cộm hiện nay là thiếu sự phối hợp rõ ràng trong việc tổ chức kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ. Theo khảo sát, 88% học viên không rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm tổ chức thi tại địa phương, dẫn đến tình trạng chồng chéo trong quản lý và triển khai.
TS. Trần Xuân Lượng – Phó Viện trưởng VARS IRE – nhấn mạnh: việc chậm trễ trong tổ chức kỳ thi không chỉ là rào cản kỹ thuật mà còn là “nút thắt” trong chuỗi vận hành thị trường. Nếu không được tháo gỡ kịp thời, nguy cơ đóng băng nhân lực và đình trệ hồi phục là hoàn toàn có thể xảy ra.
Giải pháp thực tiễn: Linh hoạt trong tổ chức và minh bạch quy trình
Các chuyên gia đều đồng thuận rằng, Bộ Xây dựng cần sớm ban hành hướng dẫn cụ thể để các địa phương có thể chủ động tổ chức kỳ thi sát hạch theo đúng quy định pháp luật. Cùng với đó, nên cho phép các đơn vị đào tạo đủ điều kiện được tham gia phối hợp tổ chức thi.
Một trong những giải pháp đáng chú ý là xây dựng hệ thống thi trực tuyến hoặc tổ chức liên tỉnh, giúp giảm áp lực cho từng địa phương, đồng thời đảm bảo tính công khai, minh bạch.
Cần cơ chế điều phối hiệu quả từ trung ương đến địa phương
Để giải quyết triệt để vấn đề, cần thiết lập một cơ chế phối hợp linh hoạt giữa Bộ Xây dựng, UBND các tỉnh và các đơn vị đào tạo. Việc phân định rõ trách nhiệm giữa các bên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hàng chục ngàn nhà môi giới đang bị “kẹt” trong vùng xám pháp lý, có cơ hội hành nghề đúng quy định.
Chuẩn hóa đội ngũ – Nền tảng phát triển thị trường bền vững
Việc cấp thiết hiện nay không chỉ là đảm bảo số lượng nhân lực, mà còn là chuẩn hóa chất lượng đội ngũ môi giới. Tăng cường đào tạo, tổ chức thi sát hạch bài bản và minh bạch sẽ là tiền đề để phát triển một thị trường bất động sản chuyên nghiệp, minh bạch và bền vững hơn trong tương lai.
